RUSYA’nın Ukrayna’yı işgaliyle birlikte kendisi açısından rekor süratte ve tarihi içerikte yaptırım kararları alan Avrupa Birliği, Moskova’yı ekonomik gücünü kullanarak frenleme gayreti içinde. Alınan tedbirlerin Rusya üzerindeki tesiri şimdiden hissedilmesine karşın savaşın sürdüğü her gün AB açısından da sorun yaratma potansiyeline sahip. Ukrayna’nın işgali ve yarattığı çok boyutlu tesir, AB için “dayanıklılık testi” niteliğinde.
UKRAYNA’YA YAKLAŞIM: AB, Volodimir Zelenski idareye geldiğinden bu yana Ukrayna’yla bağları geliştirip derinleştiren bir yaklaşım içinde. Bu çerçevede hatırı sayılır ekonomik yardım da yapıldı. AB ülkeleri Ukrayna’yı Avrupa ailesinin bir kesimi olarak görüyor ve üyelik perspektifi verilmesini destekliyor. AB Komisyonu’nun bu mevzudaki teknik görüşünü süratli bir formda hazırlaması öngörülse de üye ülkelerin Kiev’in üyelik müracaatına şimdiden yeşil ışık yakması ve “hızlandırılmış süreç” uygulanması hayli sıkıntı.
MÜLTECİ KRİZİ: AB, 2015’te yaşanandan hayli farklı bir mülteci kriziyle karşı karşıya. AB ülkelerinin bu krize karşılığı da o devir bilhassa Türkiye üzerinden gelen akına verilen karşılıktan epey farklı. AB, Ukrayna’dan gelenlere kucak açmış durumda. Süreksiz muhafaza düzeneği da devrede. Mülteci sayısı çok süratli müddette iki milyonun üzerine çıktı. Aşikâr bir basamaktan sonra bilhassa Ukrayna’ya yakın ülkelerde dert yaşanması kaçınılmaz.
SAVUNMA KATKISI: AB, askeri bir güç olmadığından Rus işgali karşısında izlenecek siyasetin belirlenmesi neredeyse büsbütün NATO’ya bırakılmış durumda. Birden fazla birebir vakitte NATO üyesi olan AB ülkeleri, Ukrayna’ya, muhtaçlık duyduğu silahları sağlamanın dışında adım atma niyetinde değil. Silah akışının ne kadar süreceği de sıkça sorulan sorular ortasında.
GÜÇ HASSASİYETİ: AB’nin Ukrayna’ya dayanak verirken istikrarları en çok gözettiği alan güç oldu. Nedeni, AB’nin Rus gücüne bağımlılık seviyesinin yüksekliği. Rus gazının ve petrolünün yaptırım kapsamına alınması doğrultusunda davetler artsa da tez edilmemesi belirten ülkeler de var.
NE KADAR DAYANACAK: AB’nin Rusya’ya uyguladığı yaptırımların bir kısmı kendisini de ister istemez etkileyecek. Rusya’nın yaptırımlara nasıl dayanacağı ne kadar merak ediliyorsa uygulanan yaptırımların kendisine tesirleri karşısında AB’nin Ukrayna konusundaki birliğini ne kadar koruyacağı da bir o kadar merak konusu.
VERSAİLLES’DE AB DORUĞU
AB başkanları Paris yakınlarındaki Versailles Şatosu’nda toplandılar. Doruğun gündemi Ukrayna, Rus gücüne bağımlılığın düşürülmesi, savunma adımları ve iktisattı. Tepeye konut sahipliği yapan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, “Avrupa her senaryoya hazır olmalı” dedi. Doruktan Ukrayna konusunda güçlü bildiri çıkarken Macron, önümüzdeki günlerde diplomatik tahlil beklemediğini söyledi.
Hürriyet